UN VE UNLU MAMULLER SEKTÖRÜ
Yükselen ekonomiler içerisinde yerini alan Türkiye’nin, potansiyel genç iş gücü ile zengin doğal kaynakları ve uygun iklim koşullarının birleşmesi sonucunda büyük bir tarımsal üretim potansiyeli oluşmaktadır. Bu mevcut durum ekonomik büyüme ve kalkınmada tarım sektörünü itici bir güç durumuna getirerek sanayi ile entegrasyonunu zorunlu kılmaktadır.
Hammaddesini tarımsal ürünlerden sağlayan gıda sanayii, ülkemiz ekonomisinde önemli bir yere sahiptir. Gıda sanayiinin bir alt dalı olan un ve unlu mamuller sektörü ise hem Türkiye hem de Dünya’da mevcut iş yeri sayısı, kurulu kapasitesi, üretim miktarı ve özellikle istihdam ve ihracat değerleri bakımından toplam gıda sanayii içerisinde önemli bir pay almaktadır.
Sektörün önde gelen üretici ve ihracatçıları gelişmiş ülkelerde konumlanmış olup İlgili sektörde en çok ithalat yapan ülke konumunda ise Amerika Birleşik Devletleri yer almaktadır
Tablo 1 : Dünya Un ve Unlu Mamuller İhracatı (Miktar: Ton )
Kaynak: ITC Trademap veritabanı, http://www.trademap.org
Not: Tablo 1901-02…-05 ve 1101-02-03-…-09 Gtip Kodları ile hazırlanmıştır.
Türkiye Dünyada ton bazında en çok ihracat yapan ülke olup dolar bazında sekizinci sırada yer almaktadır.
Tablo 2 : Dünya Un ve Unlu Mamuller İhracatı (Birim: Bin ABD $)
Kaynak: ITC Trademap veritabanı, http://www.trademap.org
Not: Tablo 1901-02…-05 ve 1101-02-03-…-09 Gtip Kodları ile hazırlanmıştır.
Tablo 2’ye göre 2015 yılı dünya un ve unlu mamuller ihracatı toplamı, 2019 yılına gelindiğinde yaklaşık 14 milyar dolar artarak 93 milyar dolar olmuş ve sektör % 17.5 olarak büyümüştür. Ülkemizin ise ilgili sektör ihracatı toplamı 2019 yılında 3.178.180.000 dolar olmuş ve %18 büyüyerek 8. sırada yerini almıştır. Tablodaki verilerden hareketle Dünyada ilgili sektörün her yıl aşamalı olarak arttığı görülmüş ve gelecek yıllar içerisinde de artacağı öngörülmektedir. Tablo 1 ve 2’deki sıralamaya bakıldığında ülkemizin Un ve Unlu Mamuller sektörü ihracatında lider ülkeler arasında yer aldığı görülmekte ve ilgili sektörün potansiyelinin yüksek olduğu anlaşılmaktadır.
Tablo 3 : Türkiye’nin Gtip Bazında Un ve Unlu Mamuller İhracatı (Birim: Bin ABD $)
Kaynak: ITC Trademap veritabanı, http://www.trademap.org
Not: Tablo 1901-02…-05 ve 1101-02-03-…-09 Gtip Kodları ile hazırlanmıştır.
Tablo 3’te yer alan verilere göre 2019 yılında Un ve unlu Mamuller sektörü tüm ihracatımızın yüzde %1,87 sini oluşturmaktadır. Türkiye’de Un ve Unlu Mamuller sektöründe en çok ihracatı yapılan ürün grupları ekmek, pasta, kek, bisküvi ve diğer ekmekçilik mamulleri (kakao içersin içermesin) ve buğday unudur. (Gtip Kod: 1905 ve 1101) Sektörde en çok ithalat yapan ilk beş ülke sırasıyla Amerika birleşik Devletleri, Çin, Almanya, Birleşik Krallık ve Fransa’dır. Ülkemizin Un ve unlu mamuller sektöründe en çok ihracat yaptığı beş ülke ise sırasıyla Irak, Yemen, Suriye, Angolave Suudi Arabistan’dır.